«Τα αναληθή ιστορικά αφηγήματα είναι τα ψέματα που λέμε για το παρελθόν μας. Οι συνήθεις στόχοι είναι ο αυτοεκθειασμός και η αυτοδικαιολόγηση. Δεν είμαστε μόνο εμείς οι ίδιοι ξεχωριστοί' το ίδιο ισχύει για τις πράξεις μας και για τις πράξεις των προγόνων μας. Δεν συμπεριφερόμαστε ποτέ ανήθικα, οπότε δεν χρωστάμε τίποτε σε κανέναν.
Τα αναληθή ιστορικά αφηγήματα λειτουργούν ως ένα είδος ομαδικής αυτοεξαπάτησης, από την άποψη ότι πολλοί άνθρωποι πιστεύουν στο ίδιο ψέμα. Αν η πλειονότητα ενός πληθυσμού έχει γαλουχηθεί σε ένα συγκεκριμένο αναληθές αφήγημα, τότε αυτό μπορεί να δράσει ως ισχυρός ενοποιητικός παράγοντας. Οι ηγεμόνες με επεκτατικές βλέψεις μπορούν βέβαια, να εκμεταλλευθούν τo γεγονός, επενδύοντας τις στρατιωτικές προσταγές τους με αυταπάτες που απορρέουν από το αφήγημα».
«Ο περισσότερος κόσμος δεν έχει συναίσθηση της εξαπάτησης η οποία επενδύθηκε στην κατασκευή του αφηγήματος που αποδέχεται ως αληθές' ούτε έχει επίγνωση της συναισθηματικής επιρροής που ασκούν αυτά τα αφηγήματα ή του γεγονότος ότι μπορούν να έχουν σοβαρές μακροχρόνιες συνέπειες».
«Θα υπέθετε κανείς ότι ο σκοπός της ιστορικής διδασκαλίας θα ήταν να διδαχθεί ο λαός από το παρελθόν του προκειμένου να μπορέσει να προετοιμαστεί καλύτερα για το μέλλον. Εντούτοις, οι εθνικιστικές καταβολές της ιστορικής διδασκαλίας υποδηλώνουν κάτι διαφορετικό: την ύπαρξη μιας βαθύτερης δύναμης που αποσκοπεί στην οικοδόμηση μιας θετικής, πατριωτικής εξιστόρησης, η οποία ενισχύει την ομαδική συνοχή, εντείνει την αυτοδικαίωση και θρέφει την ιδέα της ανωτερότητας έναντι των άλλων- με άλλα λόγια, ενός ιδιοτελούς, αναληθούς ιστορικού αφηγήματος, ικανού να εκλογικεύει κάθε πράξη μας».
«Κάθε λαός διαθέτει το δικό του αναληθές ιστορικό αφήγημα, και συνήθως φροντίζει να το υπερασπίζεται λυσσαλέα και να το αναβαθμίζει τακτικά. Τα αναληθή αφηγήματα παρέχουν ένα ισχυρό - και εξόχως μεροληπτικό- υποκείμενο σύστημα λογικής για την ερμηνεία των κοινωνικών και ιστορικών τάσεων και αναμφισβήτητων αληθειών. Κατ' ουσίαν, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να δικαιολογηθεί οποιαδήποτε δράση - σκοπούμενη, τρέχουσα ή τετελεσμένη. Συχνά στην κατασκευή τέτοιων αφηγημάτων ενέχεται η εξαπάτηση. Με άλλα λόγια οι άνθρωποι ψεύδονται συνειδητά όταν τα κατασκευάζουν. Αλλά από την στιγμή που έχουν κατασκευαστεί, τα αναληθή ιστορικά αφηγήματα θα λειτουργούν ως ισχυρά μέσα ομαδικής αυτοεξαπάτησης. Ο περισσότερος κόσμος δεν έχει επίγνωση της εξαπάτησης η οποία επενδύθηκε στο αφήγημα που αποδέχεται ως αληθές».
Αποσπάσματα από το βιβλίο Η Μωρία Των Ανοήτων, του Robert Trivers, εκδ. Κάτοπτρο.
Ο Ρόμπερτ Τρίβερς (19 Φεβρουαρίου 1943) είναι εξελικτικός βιολόγος και κοινωνιοβιολόγος. Στις αρχές της δεκαετίας του 70, έγραψε πέντε papers τα οποία άλλαξαν τον τρόπο που γινόταν ως τότε αντιληπτή η εξέλιξη. Μέσα από τη θεωρία του Δαρβίνου, εξήγησε πώς λειτουργεί η συνεργασία στους ανθρώπους, η ζήλια και η αίσθηση δικαιοσύνης. Ο πατέρας των όρων κοινωνιοβιολογία και βιοποικιλότητα, Ε. Ο. Wilson, έχει περιγράψει τον Τρίβερς ως έναν από τους πιο επιδραστικούς θεωρητικούς βιολόγους γύρω από την Εξέλιξη. Στο βιβλίο του «Η μωρία των ανοήτων» εξηγεί επιστημονικά τι συμβαίνει στον εγκέφαλο σε σχέση με αυτές την εξαπάτηση και την αυτοεξαπάτηση στα διάφορα είδη αλλά κυρίως στον άνθρωπο. [Πηγή: www.doctv.gr]
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου