Ντιντερό: Η οικουμενική ηθική

 ΛΕΤΕ ΠΩΣ ΥΠΑΡΧΕΙ ΜΙΑ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ ΗΘΙΚΗ, και θέλω πολύ να συμφωνήσω, όμως η οικουμενική αυτή ηθική δεν μπορεί να είναι το αποτέλεσμα ενός τοπικού ή επιμέρους αιτίου. Υπήρξε η ίδια σε όλους τους περασμένους χρόνους, και θα είναι η ίδια στους επερχόμενους αιώνες. Δεν δύναται λοιπόν να έχει ως βάση τις θρησκευτικές απόψεις, οι οποίες από τις απαρχές του κόσμου μας, και από τον έναν πόλο της γης στον άλλο, πάντα ποίκιλλαν.
 ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΛΟΙΠΟΝ Ν’ ΑΝΑΖΗΤΗΣΟΥΜΕ τις απαρχές τούτης της τόσο σταθερής και τόσο διαδεδομένης ομοφωνίας της κρίσης, εν μέσω των αντιτιθέμενων και εφήμερων απόψεων; Σε ένα σταθερό και αιώνιο φυσικό αίτιο. Και πού ανευρίσκεται το αίτιο αυτό; Βρίσκεται στον ίδιο τον άνθρωπο, στην ομοιότητα της οργάνωσης του ενός ανθρώπου με τον άλλο, μια ομοιότητα στην οργάνωση που επισύρει εκείνη των αναγκών, των ίδιων ηδονών, των ίδιων βασάνων. Πηγή της ανάγκης της κοινωνίας ή μίας κοινής πάλης ενάντια στους κοινούς κινδύνους και που γεννιέται στα σπλάχνα της ίδιας της φύσης που απειλεί τον άνθρωπο από εκατό διαφορετικές πλευρές.
 ΙΔΟΥ Η ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΤΩΝ ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΔΕΣΜΩΝ και των οικιακών αρετών. Ιδού η καταβολή των γενικών δεσμών και των δημοσίων αρετών. Ιδού η πηγή όλων των ατομικών συνθηκών και όλων των νόμων. Ιδού η αιτία της ισχύος τους σ’ ένα μικρό και επαπειλούμενο έθνος. Ιδού η αιτία της αδυναμίας τους σε ένα ήσυχο και εύπορο έθνος. Ιδού ο σχεδόν πλήρης εκμηδενισμός τους από το ένα έθνος στο άλλο.
 ΠΡΕΠΕΙ ΑΡΑΓΕ Ν’ ΑΡΠΑΞΟΥΜΕ ΑΠΟ ΤΗ ΦΥΣΗ οτιδήποτε μπορούμε ν’ αποσπάσουμε, είτε η πάλη μας ενάντιά της θα έπρεπε μήπως να αρκεστεί στο να μας διευκολύνει στον μικρό αριθμό των βασικών αναγκών τις οποίες εκείνη μας καθόρισε, τη στέγη, το ντύσιμο, το φαγητό, την αναπαραγωγή με τους ομοίους μας και την ασφαλή ανάπαυση;
 ΔΕΝ ΘΑ ΗΤΑΝ ΟΛΑ Τ’ ΑΛΛΑ ΠΑΡΑ ΜΙΑ ΤΥΧΑΙΟΤΗΤΑ της υπερβολής του είδους μας, όπως οτιδήποτε υπερβαίνει τη φιλοδοξία μιας κάποιας τύχης, κι ανάμεσά μας η υπερβολή του ατόμου, δηλαδή ένα ασφαλές μέσο για να εξαθλιώνει κανείς τη ζωή του ασχολούμενος υπερβολικά ώστε να καταστεί ευτυχισμένος; Εάν όμως τούτες οι ιδέες ήταν αληθείς, πόσοι άνθρωποι θα έχουν βασανιστεί μάταια! Θα είχαν όντως χάσει τον πρωταρχικό στόχο, την πάλη ενάντια στη φύση.
 ΜΟΛΙΣ  Η ΦΥΣΗ ΗΤΤΗΘΕΙ, τα υπόλοιπα δεν είναι πλέον παρά επίδειξη, που μας στοιχίζει περισσότερα απ’ όσα μας αποδίδει.
 Από το βιβλίο του Ντενί Ντιντερό, Αποσπάσματα που ξεγλίστρησαν από το χαρτοφύλακα ενός φιλοσόφου, έκδοση Denis Diderot, Oeuvres completes, εκδ. Assezat. Επιλογή - μετάφραση: Α. Σταϊνχάουερ.
 Ο Ντενί Ντιντερό (5 Οκτωβρίου 1713-31 Ιουλίου 1784) ήταν Γάλλος φιλόσοφος και συγγραφέας. Σε όλα τα έργα του διέδιδε το πνεύμα του διαφωτισμού, άθεος και υλιστής ο ίδιος, ενάντια στη δεισιδαιμονία και τη θρησκοληψία. Μαζί με τον Βολταίρο και τον Ρουσσώ, υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους Γάλλους συγγραφείς του 18ου αιώνα. Θεωρείται από τους πνευματικούς πατέρες της  γαλλικής επανάστασης.
[Πηγή: www.doctv.gr]
 Διαβάστε επίσης... Denis Diderot ... Αποφθέγματα... Ε Δ Ω